doiSerbia

Etičko-pravne dileme u tretmanu infertiliteta na početku novog milenijuma

Dragojević-Dikić Svetlana (Ginekološko-akušerska klinika 'Narodni front', Beograd)
Marković Atanasije (Ginekološko-akušerska klinika 'Narodni front', Beograd)

Jedno od osnovnih obeležja novog milenijuma je afirmacija ljudskih prava u svim oblastima ljudskog bitisanja s težnjom oživotvorenja dekleracionih odnosa u realističko-postulisane odnose. Razvoj savremenih asistiranih reprodukcionih metoda u tretmanu infertiliteta otvorio je brojna etička pravna, religiozna i socijalna pitanja. Fertilizacija in vitro, donacija gameta, embriona i preembriona, krioprezervacija gameta, embriona, tkiva ovarijuma i testisa, transfer embriona, genetski reprodukcioni postupci kloniranje i drugi sofistikovani metodi u rešavanju važnog i delikatnog životnog i medicinskog pitanja, infertiliteta, zahtevaju kooperaciju medicinske profesije i etičko-pravne struke u cilju povezivanja nauč no-istraživačkog rada i odgovarajućeg, mudrog i idnividualizovanog kliničkog pristupa. Etički aspekti humane reprodukcije, kao i asistirane fertilizacije, zasnivaju se na poštovanju života jedinke i pre uspostavlja nja koncepcije, od stadijuma preembriona, putem stadijuma embriona, fetusa i novorođenog deteta. Ovakav stav u daljim istraživačkim i kliničkim poduhvatima podrazumeva legalizaciju svih postupaka u okviru asistiranih reprodukcionih metoda, informisanost i saglasnost o njihovom sprovođenju, uz poštovanje osnovnih etičkih principa: autonomije, koristi, pravde i opšte dobrobiti. Etički postulati u postupcima kreiranja novog života pomažu svojim jasnim uputstvima u rešavanju mogućih etičkih dilema, zaštićujući prava lekara i svih učesnika u odgovarajućim postupcima, uz uvažavanje krucijalnog principa - poštovanje ljudskog dostojanstva.

Keywords: infertilitet, etika, pravo